Bir gün göreve gelmeme eyleminin sendikal faaliyet kapsamında gerçekleşmesi nedeniyle, davacının disiplin suçu teşkil etmeyen eylemi nedeniyle 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun (125/C-b) maddesi uyarınca aylıktan kesme cezası ile cezalandırılmasına ilişkin işlemde, hukuka uyarlık bulunmamıştır. Danıştay 12. Dairesinin 04.12.2013 tarihli 2013/5972 esaslı ve 2013/9647 sayılı karar metni ve karşı oy yazısı aşağıda paylaşılmıştır;
İstemin Özeti : İstanbul 7. İdare Mahkemesi’nin 30.01.2013 tarih ve E:2012/851; K:2013/110 sayılı kararının, dilekçede yazılı nedenlerle 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49 uncu maddesi uyarınca temyizen incelenerek BOZULMASI İSTENİLMEKTEDİR.
Savunmanın Özeti : İstemin reddi GEREKTİĞİ SAVUNULMAKTADIR.
Danıştay Tetkik Hakimi : Harun Samsa
Düşüncesi :İdare mahkemesince verilen karar ve dayandığı gerekçe hukuk ve usule uygun bulunmadığından anılan kararın BOZULMASI DÜŞÜNÜLMEKTEDİR.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Onikinci Dairesince işin gereği düşünüldü:
Dava; Avcılar Atatürk İlköğretim Okulunda sınıf öğretmeni olarak görev yapan davacının mazeretsiz olarak bir gün göreve gelmediğinden bahisle 1/30 oranında aylıktan kesme cezasıyla tecziyesine dair İlçe Milli Eğitim Müdürlüğünce tesis olunan 11.04.2012 günlü ve 6710 sayılı işlemin iptali İSTEMİYLE AÇILMIŞTIR.
İdare Mahkemesince, öğretmen olan davacının, 21.12.2011 tarihinde hukuken geçerli bir mazereti olmaksızın göreve gelmediği ve bu suretle temel haklardan olan eğitim ve öğretim hizmetinin aksamasına sebebiyet verdiği hususunun sabit olduğundan bahisle disiplin cezası verilmesi yolunda tesis edilen işlemin hukuka uygun olduğu sonucuna varılarak davanın reddine KARAR VERİLMİŞTİR.
Davacı tarafından, Mahkeme kararının hukuka aykırı olduğu, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesinin 11 inci maddesinin ve konuya ilişkin geçmiş Danıştay kararlarının göz önünde bulundurulmadığı ileri sürülerek temyizen incelenip BOZULMASI İSTENİLMEKTEDİR.
657 sayılı Yasanın 125/C-b maddesinde, özürsüz olarak bir veya iki gün göreve gelmemek fiili aylıktan kesme cezasını gerektiren fiil ve haller ARASINDA SAYILMIŞTIR.
Uyuşmazlıkta, davacının, üyesi bulunduğu sendikanın yetkili kurullarınca alınan karara uyarak 21.12.2011 tarihinde 1 gün göreve gelmeme eyleminin 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 125/C-b maddesi kapsamında değerlendirilip değerlendirilemeyeceğinin tespiti ÖNEM TAŞIMAKTADIR.
2709 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının 90. maddesinin son fıkrasında; “Usulüne göre yürürlüğe konulmuş Milletlerarası andlaşmalar KANUN HÜKMÜNDEDİR. Bunlar hakkında Anayasaya aykırılık iddiasıyla Anayasa Mahkemesine başvurulamaz. (Ek cümle: 07.05.2004 – 5170 S.K./7.mad) Usulüne göre yürürlüğe konulmuş temel hak ve özgürlüklere ilişkin milletlerarası andlaşmalarla kanunların aynı konuda farklı hükümler içermesi nedeniyle çıkabilecek uyuşmazlıklarda milletlerarası andlaşma hükümleri esas alınır.” hükmü YER ALMIŞTIR.
Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin “Dernek kurma ve toplantı özgürlüğü”nün düzenlendiği 11 inci maddesinde; herkesin asayişi bozmayan toplantılar yapmak, dernek kurmak, ayrıca çıkarlarını korumak için başkalarıyla birlikte sendikalar kurmak ve sendikalara katılmak haklarına sahip olduğu, bu hakların kullanılmasının, demokratik toplumda zorunlu tedbirler niteliğinde olarak, ulusal güvenliğin, kamu emniyetinin korunması, kamu düzeninin sağlanması ve suç işlenmesinin önlenmesi, sağlığın veya ahlakın veya başkalarının hak ve özgürlüklerinin korunması amaçlarıyla ve ancak yasayla sınırlandırılabileceği, bu maddenin, bu hakların kullanılmasında silahlı kuvvetler, kolluk mensupları veya devletin idare mekanizmasında görevli olanlar hakkında meşru sınırlamalar konmasına engel olmadığı kuralına YER VERİLMİŞTİR.
Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi 15.09.2009 tarihli, Kaya ve Seyhan – Türkiye kararında (application no. 30946/04); Eğitim-Sen üyesi öğretmenlere, 11.12.2003 tarihinde KESK’in çağrısına uyarak, parlamentoda tartışılmakta olan kamu yönetimi kanun tasarısını protesto etmek üzere düzenlenen bir günlük ulusal eyleme katılmaları nedeniyle 11.12.2003 tarihinde göreve gelmedikleri için uyarma cezası verilmesinin, her ne kadar bu ceza çok küçük olsa da, sendika üyelerinin çıkarlarını korumak için meşru grev ya da eylem günlerine katılmaktan vazgeçirecek bir nitelik taşıdığı, öğretmenlere verilen disiplin cezasının «acil bir sosyal ihtiyaca » tekabül etmediği ve bu nedenle « demokratik bir toplumda gerekli » olmadığı sonucuna varmış, bunun sonucu olarak, bu davada, başvuranların AİHS’nin 11 inci maddesi anlamında gösteri yapma özgürlüğünü etkili bir şekilde kullanma haklarının orantısız olarak çiğnendiği gerekçesiyle Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesinin 11 inci maddesinin ihlal edildiğine KARAR VERMİŞTİR.
Bu durumda, davacının, sendikal faaliyet gereği, 21.12.2011 tarihinde göreve gelmeme eyleminin özürsüz olarak bir veya iki gün göreve gelmemek fiili kapsamında değerlendirilemeyeceği ve sendikal faaliyet kapsamında bir gün göreve gelmemek fiilinin mazeret olarak kabulü gerektiğinden, disiplin suçu teşkil etmeyen eylem nedeniyle davacıya 657 s. Kanunun 125/C-b maddesi uyarınca aylıktan kesme cezası verilmesine ilişkin dava konusu işlemde hukuka uyarlık bulunmadığı sonucuna varılmış olup aksi yönde verilen İdare Mahkemesi kararında hukuki İSABET GÖRÜLMEMİŞTİR.
Açıklanan nedenlerle, davacının temyiz isteminin kabulüyle Mahkeme kararının bozulmasına, yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın İdare Mahkemesine gönderilmesine, bu kararın tebliğ tarihini izleyen 15 (onbeş) gün içerisinde kararın düzeltilmesi yolu açık olmak üzere 04.12.2013 tarihinde OYÇOKLUĞUYLA KARAR VERİLDİ.
KARŞI OY :
12 Temmuz 2001 günlü ve 24460 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan 4688 sayılı Kamu Görevlileri Sendikaları Kanunu’nun 18 inci maddesinde açıklandığı üzere; “Kamu görevlileri, iş saatleri dışında ve işverenin izni ile iş saatleri içinde Sendika veya Konfederasyonların bu Kanunda belirtilen faaliyetlerine katılmalarından dolayı farklı bir işleme tabi tutulamaz ve görevlerine son verilemez.” denilmektedir.
Anılan Yasada toplu eylemde bulunmak suretiyle göreve gelmemek bir hak olarak düzenlenmemiş; aksine, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 26 ncı maddesinde, kamu hizmetlerini aksatacak şekilde göreve gelmemek veya göreve gelip de iş ve hizmetin yavaşlatılması ve aksatılması sonucunu doğuracak eylem ve hareketlerde BULUNMAK YASAKLANMIŞTIR.
Bu nedenlerle, iş saatleri içinde göreve gelmediği anlaşılan davacı hakkında tesis edilen işlemde usul ve yasaya aykırılık bulunmadığından iptali yolundaki İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği görüşüyle çoğunluk kararına katılmıyoruz.
Bir önceki yazımız olan TAHLİYE başlıklı makalemizi de okumanızı öneririz.
