Milletvekili Seçim Kanunu’nda değişiklik yapılmasıyla %10 olan seçim barajının %3’e indirilmesini amaçlayan kanun teklifi meclise sunulmuştur.
Türkiye’de nisbi yani oransal seçim sistemi mevcut olup, bu sistem; seçime katılmaya hak kazanan siyasi partilerin halktan aldıkları oy oranında temsilci çıkartmaları usulüne tabidir. Nisbi sistem Türkiye’de önceden uygulanan çoğunlukçu sisteme göre çok daha adaletli bir seçim safhası ortaya koyduğundan ötürü bu sistem ülkemizde benimsenmiştir. Ancak nisbi temsil sistemi, bazı uygulamalar nedeniyle sağlıklı işleyememekte olup sistemin adaletli seçim ortamını gerçekleştirmesi bakımından önündeki en büyük engel %10’luk seçim barajı uygulamasıdır. İşbu oran, temsilde adaletin sağlanması bakımından ciddi bir engel teşkil etmektedir. Demokratik ülkelerde mümkün olduğunca az tutulan bu oran, ülkemizde farklı sebepler gerekçe gösterilerek yüksek tutulmaktadır.
2002 Milletvekili seçimlerinde AKP oyların toplam %34’ünü, CHP %19’unu almıştır. Seçim barajı engeline takılan siyasi partiler nedeniyle o dönemde meclise yalnızca iki parti girebilmiştir. Bu durum; söz konusu dönemde seçmenlerin en az yarısının iradesinin T.B.M.M.’de temsil edilememiş olması anlamına gelmektedir. Siyasal yaşamın tüm aktörlerinin temsil edilebildiği daha adil bir seçim barajı belirlenmesi ve bu barajın %3 olması elzemdir. Görece küçük siyasi partilerin seçim ittifaklarının önünü kesen anlayışın değişmediği ve %10’luk seçim barajının var olduğu bir ülkede, sağlıklı bir demokrasiden bahsetmek mümkün değildir.
Temsilde adaletin sağlanması, çağdaş demokrasilerin esasıdır. %3 seçim barajının olması, Mecliste temsil edilen çoğunluğun artması anlamına geleceğinden, meclise girmeye hak kazanan partilerin çokluğu karışıklık değil, demokrasinin esaslarından çok sesliliği getirecektir.
Meclise sunulan işbu kanun teklifi ile 2839 sayılı Milletvekili Seçimi Kanunu 33. maddesinde yer alan %10 ibaresinin %3 şeklinde değiştirilmesi öngörülmektedir.
Bir önceki yazımız olan Dört Bakan Hakkında Meclis Soruşturması Açılmasına Dair Karar Resmi Gazete'de Yayınlandı başlıklı makalemizi de okumanızı öneririz.
