Yargıtay 5. Hukuk Dairesi’nin 08.03.2016 tarihli 2015/16998 Esas ve 2016/4665 Karar sayılı ilamında özetle; dava, kamulaştırılarak üzerinde irtifak hakkı tesis edilen taşınmazdaki enerji nakil hattının sökülmesi nedeniyle, taşınmazın tapu kaydındaki irtifak hakkı şerhinin terkini istemine ilişkindir. 2942 sayılı Kamulaştırma Kanununun 22. maddesinde “Kamulaştırmanın ve bedelinin kesinleşmesinden sonra taşınmaz malların kamulaştırma amacına veya kamu yararına yönelik herhangi bir ihtiyaca tahsisi lüzumu kalmaması halinde, keyfiyet idarece mal sahibi veya mirasçılarına 7201 sayılı Tebligat Kanunu hükümlerine göre duyurulur. Bu duyurma üzerine mal sahibi veya mirasçıları, kamulaştırma bedelini aldıkları günden itibaren işleyecek kanuni faiziyle birlikte üç ay içinde ödeyerek taşınmaz malı geri alabilir.” hükmü yer almakta iken 10.09.2014 tarihli Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren 6552 sayılı Yasa ile aynı maddeye “Bu madde hükümleri, kamulaştırmanın kesinleşmesi tarihinden itibaren beş yıl geçmiş olması hâlinde uygulanmaz.” hükmü eklenmiş ise de; tarafların irtifak hakkının terkini konusunda anlaştıkları, ancak bedel konusunda uzlaşılamadığı anlaşılmakla, Kamulaştırma Kanununun 22. maddesinin 3. fıkrasının uygulanması mümkün değildir. Mahkemece işin esasına girilerek, tesis edilen irtifak nedeniyle ödenen kamulaştırma bedelinin ödendiği tarihteki alım gücü de dikkate alınarak, adil ve hakkaniyete uygun bir bedel tespit edilmek suretiyle taşınmazlar üzerindeki irtifak hakkının terkinine karar verilmesi gerekir.
Taraflar arasındaki kamulaştırılarak üzerinde irtifak hakkı tesis edilen taşınmazdaki enerji nakil hattının sökülmesi nedeniyle, taşınmazın tapu kaydındaki irtifak hakkı şerhinin terkini davasından dolayı yapılan yargılama sonunda: Davanın reddine dair verilen yukarıda gün ve sayıları yazılı hükmün YARGITAY’ca incelenmesi, davacı vekilince verilen dilekçeyle istenilmiş olmakla, dosyadaki belgeler okunup uyuşmazlık anlaşıldıktan sonra GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
– K A R A R –
Dava, kamulaştırılarak üzerinde irtifak hakkı tesis edilen taşınmazdaki enerji nakil hattının sökülmesi nedeniyle, taşınmazın tapu kaydındaki irtifak hakkı şerhinin terkini İSTEMİNE İLİŞKİNDİR.
Mahkemece, davanın reddine karar verilmiş; hüküm, davacı vekilince TEMYİZ EDİLMİŞTİR.
Yapılan incelemede; dava konusu taşınmazlar üzerindeki enerji nakil hattının davalı idare tarafından deplase edilmesi üzerine, davacının taşınmazların tapu kaydındaki irtifak haklarının da terkini istemiyle davalı idareye başvurduğu, idarece irtifak haklarının terkini karşılığı olarak 1796 ada 2 parsel sayılı taşınmaz için 16.174,09.-TL, 1796 ada 3 parsel sayılı taşınmaz için 11.316,34.-TL, 1796 ada 4 parsel sayılı taşınmaz için 11.790,40.-TL bedel belirlendiği, davacı tarafça bu bedeller fazla bulunarak iş bu davanın AÇILDIĞI ANLAŞILMIŞTIR.
2942 sayılı Kamulaştırma Kanununun 22 nci maddesinde “Kamulaştırmanın ve bedelinin kesinleşmesinden sonra taşınmaz malların kamulaştırma amacına veya kamu yararına yönelik herhangi bir ihtiyaca tahsisi lüzumu kalmaması halinde, keyfiyet idarece mal sahibi veya mirasçılarına 7201 sayılı Tebligat Kanunu hükümlerine göre duyurulur. Bu duyurma üzerine mal sahibi veya mirasçıları, kamulaştırma bedelini aldıkları günden itibaren işleyecek kanuni faiziyle birlikte üç ay içinde ödeyerek taşınmaz malı geri alabilir.” hükmü yer almakta iken 10.09.2014 tarihli Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren 6552 sayılı Yasayla aynı maddeye “Bu madde hükümleri, kamulaştırmanın kesinleşmesi tarihinden itibaren beş yıl geçmiş olması hâlinde uygulanmaz.” hükmü eklenmiş ise de;
Tarafların irtifak hakkının terkini konusunda anlaştıkları, ancak bedel konusunda uzlaşılamadığı anlaşılmakla, Kamulaştırma Kanununun 22 nci maddesinin 3 üncü fıkrasının uygulanması MÜMKÜN DEĞİLDİR. Mahkemece işin esasına girilerek, tesis edilen irtifak nedeniyle ödenen kamulaştırma bedelinin ödendiği tarihteki alım gücü de dikkate alınarak, adil ve hakkaniyete uygun bir bedel tespit edilmek suretiyle taşınmazlar üzerindeki irtifak hakkının terkinine karar verilmesi gerekirken, yazılı gerekçelerle ret kararı verilmesi,
DOĞRU GÖRÜLMEMİŞTİR.
Davacı vekilinin temyiz itirazları yerinde olduğundan hükmün açıklanan nedenlerle H.U.M.K.nun 428 inci maddesi gereğince BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istenildiğinde iadesine ve temyize başvurma harcının Hazineye irad kaydedilmesine, 08/03/2016 tarihinde OYBİRLİĞİYLE KARAR VERİLDİ.
Bir önceki yazımız olan İHALEYE FESAT KARIŞTIRMA başlıklı makalemizi de okumanızı öneririz.
