31853594-101-881-6648 
sayılı ‘Temel Hak ve Hürriyetlerin Geliştirilmesi Amacıyla Çeşitli Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı 5.12.2013 tarihinde meclise sunulmuştur.
İnsan hakları ve demokrasi kavramları, kesin olarak tanımlarının yapılması, gelişim süratlerine yetişilmesi, bu kavramları tam olarak karşılayacak hukuk hükümlerinin oluşturulması bakımından neredeyse her zaman yetersiz kalınan ve her zaman da yetersiz kalınacak, birbiriyle paralel iki olgu olarak ortaya çıkmaktadır. Elbette ki dünyanın hangi ülkesinde olursa olsun meclisler her zaman bu gelişimin hızına yetişememekte ve genelde insan haklarıyla demokrasiyi düzenleyen kanunlar bakımından güncel olamamaktadırlar. Yasama organlarının, demokratik ülkelerdeki en hassas konular olan insan hakları ve demokrasi adına kendilerini daima yenileyen, güncel ve günün ihtiyaçlarına cevap verebilen düzenlemeler yapan aktif mekanizmalar olması gerekmektedir. Güncelliğin ve ihtiyaçların gerisinde kalmamak adına 21.10.2013 tarihinde ‘Temel Hak ve Hürriyetlerin Geliştirilmesi Amacıyla Çeşitli Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı’ teklif edilmiştir.
Hazırlanan tasarıda, özellikle son dönemlerde ciddi anlamda ihlal edildiği düşünülen ve Türkiye’de mevcudiyeti şüpheli bulunan toplantı ve gösteri yürüyüşü haklarının kullanımının genişletilmesi, bireyin sahip olduğu bir özelliğinden ötürü ayrımcılığa uğramaması ile siyasi partilere sağlanan ekonomik bakımdan devlet teşvikinin kapsamının genişletilmesi konuları üzerinde durulmuştur.
Tasarının 4. Maddesiyle milletvekili genel seçimlerinde toplam geçerli oyların %3’ünden fazlasını alan siyasi partilere asgari 1 milyon Türk Lirası Devlet yardımı yapılabilmesinin önü açılmaktadır. Çok partili sistemin etkin uygulanabilmesi ve seçimlerde demokrasinin somutlaştırılması adına sunulmuş bu madde tasarısı isabetli olmuştur.
Teklif edilmiş olan tasarının 5. ve 6. Maddeleri Toplantı ve Gösteri Yürüyüşleri konusunda düzenlemeler getirmiştir. Buna göre, açık yerlerdeki toplantılar ile yürüyüşler güneş batmadan önce dağılacak şekilde, kapalı yerlerdeki toplantılar ise saat 24.00’ e kadar yapılabilecek ve yer ile güzergah kamu düzeni ile genel asayişi bozmayacak ve vatandaşların günlük yaşamını zorlaştırmayacak şekilde, mecliste grubu bulunan siyasi partilerin il ve ilçe temsilcileri ile en çok üyeye sahip üç sendikanın ve kamu kurumu niteliğinde meslek kuruluşlarının il ve ilçe temsilcilerinin görüşleri alınarak mahallin en büyük mülki amiri tarafından belirlenecek ve yürüyüşlerin yer ve güzergahları yerel gazeteler ile valilik ve kaymakamlık internet sitelerinde ilan edilerek halka duyurulacaktır.
Tasarıda ayrıca eğitim ve öğretim hakkının engellenmesi durumu da düzenlenmiştir. Tasarının 12. Maddesi cebir veya tehdit kullanılarak ya da hukuka aykırı başka bir davranışla, devletçe kurulan veya kamu makamlarının verdiği izne dayalı olarak yürütülen her türlü eğitim ve öğretim faaliyetlerine, kişinin eğitim ve öğretim hakkını kullanmasına, öğrencilerin toplu olarak oturdukları binalara veya bunların eklentilerine girilmesine veya orada kalınmasına engel olunması halinde fail hakkında iki yıldan beş yıla kadar hapis cezasına hükmolunacağını öngörmektedir.
Sunulan tasarının 15. Maddesi ‘Nefret ve ayrımcılık ’ başlığını taşımaktadır. Tasarı maddesine göre, dil, ırk, milliyet, renk, cinsiyet, engellilik, siyasi düşünce, felsefi inanç, din veya mezhep farklılığından kaynaklanan nefret nedeniyle, bir kişiye kamuya arz edilmiş olan bir taşınır veya taşınmaz malın satılmasını, devrini veya kiraya verilmesini, bir kişinin kamuya arz edilmiş belli bir hizmetten yararlanmasını, bir kişinin işe alınmasını, bir kişinin olağan bir ekonomik etkinlikte bulunmasını, engelleyen kimsenin, bir yıldan üç yıla kadar hapis cezasıyla cezalandırılması düzenlenmiştir.
Bir önceki yazımız olan ADALET BAKANLIĞI’NA SORU ÖNERGESİ: UYAP GÜVENLİ MİDİR? başlıklı makalemizi de okumanızı öneririz.
